CMR Nedir?

CMR (Convention Marchandise Routier) Uluslararası karayolu taşımacılığında koşulları standardize ederek taşıyıcının sorumluluklarını belirleyen bir sözleşmedir. Bu sözleşme 1978 yılında Cenevre'de yazılmış ve 1979 yılında Birleşmiş Milletler tarafından imzalanması için Dünya devletlerine gönderilmiştir. Ülkemiz 1995 yılında bu sözleşmeyi imzalayarak Uluslararası Karayolu nakliyesini bu sözleşmenin yükümlülükleri altında gerçekleştirmeye başlamıştır.

Freight Forwarder kimdir?

Uluslararası alanda Freight Forwarder, Türkiye’de ise Taşıma İşleri Organizatörleri olarak tanımlanan firmalar, kara, hava, deniz, demiryolu ve kombine (hava+deniz, deniz+kara, hava+kara vs.) taşımacılığın yanı sıra lojistik hizmetler vermektedir. Freight Forwarder faaliyet alanları;

• Uluslararası ve dahili taşımacılık
• İhracat-ithalat işlemleri ve gümrükleme
• Taşıma türünün belirlenmesi (kara / deniz / hava / demiryolu/ nehiryolu / boru hattı/ kombine taşımacılık)
• Taşıma yönetimi ve taşıyıcı seçimi
• Taşıma sözleşmesi ve kapsamının belirlenmesi,
• Taşıma belgeleri hazırlama
• Uluslararası yasal mevzuat ve uygulamalar hakkında danışmanlık hizmeti
• Operasyon ve sevk yönetimi
• Maliyet planlaması
• Sigortalama
• Depolama
• Ambalajlama, barkod ve etiketleme
• Vergi mevzuat ve işlemleri
• Pazarlama
• Müşteri ilişkileri yönetimi
• Banka işlemleri
• Bilişim teknolojilerini kullanarak tüm üniteler arasında koordinasyon ve iletişimin sağlanması.

Hizmetlerinden birkaçını veya hepsini içermektedir.

1)Deniz Konşimentosu (Marine/Ocean Bill of Lading):

Bu belge bir gemi şirketinin veya onun yetkili acentesinin veya yükleme limanında acentesi yoksa gemi kaptanının malı yükletene verdiği, emre ve nama düzenlenebilen ve belge konusu malların taşınmak üzere kabul edildiğini gösteren bir makbuz ve aynı zamanda yükleme kaydı konduğunda bir taşıma sözleşmesidir. Belirtilen malın mülkiyetini de temsil eder ve belgenin ciro edilmesiyle mal el değiştirir.

2)İhbar Adresi (Notify Address):

Varış limanında malların gelişinin haber verileceği sahsın ismi ve adresidir. Bu şahıs alıcının temsilcisi, gümrükçüsü veya bizzat alıcının kendisi olabilir. Notify adresinin kim olacağı akreditifte belirtilir.

3)Navlun (Freight):

Taşıma hizmeti karşılığında gemi şirketine ödenen ücrete navlun denir. Teslim şekline göre navlun satıcıya veya alıcıya ait olabilir. Duruma göre navlunun peşin ödendiği "Freight Prepaid" varış limanında ödeneceği "Freight Payable At Destination/Freight Collect" şeklinde ibareler ile konşimento üzerinde gösterilir.

TAŞIMA SENETLERİ (Way Bills/Consignment Notes):

1)CMR Karayolu Taşıma Belgesi (CMR International Consignment Note / CMR Roar Waybill)

Uluslararası nitelikteki CMR (Convention Marchandises Routiers) anlaşmasının hükümlerini kabul eden ülkelerce kullanılan bir karayolu taşıma belgesidir ve taşımanın CMR hükümlerine göre yapıldığını gösterir. Navlun komisyoncusu veya taşımacılık şirketi tarafından alıcının adına düzenlenir. Malların belirtilen şartlarla taşınmak üzere, iyi durumda teslim alındığını ve taşıma sözleşmesinin yapıldığını gösteren hukuki bir delildir. Malların mülkiyetini temsil etmediğinden ciro edilemez.

Üç orjinal nüsha olarak düzenlenir. Birincisi yükletene verilir, ikincisi mallara eşlik eder, üçüncüsü de taşımacıda kalır. Yükleten, mallar yolda iken taşımacıya talimat vererek taşımayı durdurma, teslim yerini değiştirme veya malların belgede ismi yazılı alıcıdan başka bir sahsa teslimini isteme hakkına sahiptir. Bu hak belgenin ikinci orjinal inin belgede adı yazılı alıcıya verilmesi üzerine hükümden düşer. Anılan, hakkını kullanmak istediğinde yükleten belgenin birinci orjinal ini taşımacıya ibraz etmelidir. Bu durumda yeni talimat belgeye kaydedilir. yükleten aynı zamanda taşımacıya garanti vermelidir.

2)House Bill of Lading

Bu taşıma belgesi taşımayı kendi yapmayan nakliyeci (Forwarder) tarafından düzenlenen ciro edilemez nitelikte bir taşıma senedidir. Malı teslim alarak bu belgeyi yükletene veren nakliyeci kendi seçeceği bir taşıma aracı ile malı sevkeder.

3)Paket Postası Makbuzu (Parcel Post Receipt)

Alıcısına posta ile gönderilecek mala ait kolinin doğrudan alıcı veya alıcının bankasına sevk edilmek üzere posta idaresine verilmesi karşılığında alınan posta makbuzudur. Posta ile sevkiyatı daha ziyade posta ile gönderilebilecek normal boyutlarda olan ve bedeli peşin gelmiş veya akreditifte bu tür sevkiyata izin verilmiş mallar için yapılabilir. Bir akreditife dayalı olmadığı halde bankalar adına yapılması düşünülen sevkiyatlarda ilgili bankanın izninin alınması gerektiği hatırlanmalıdır.